ตาขี้เกียจ คืออะไร? แนะวิธีป้องกันก่อนสายเกินแก้!

    หากคุณกำลังรู้สึกว่าดวงตาทำงานไม่ประสานกัน ทั้งที่มองจากภายนอกก็ไม่เห็นความผิดปกติใด ๆ แต่กลับมองเห็นภาพเบลอ หรือไม่ชัดเจนเท่าที่ควร บางครั้งอาการเหล่านี้อาจไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย เพราะมันอาจเป็นอาการแรกเริ่มของ ตาขี้เกียจ ที่ส่งผลต่อการมองเห็นในระยะยาว บทความนี้เราขอพาทุกท่าน มาทำความรู้จักตาขี้เกียจ คืออะไร? พร้อมแนะวิธีป้องกันก่อนสายเกินแก้

ตาขี้เกียจ เกิดจากอะไร? รู้สาเหตุก่อนแก้ไข

     ตาขี้เกียจ (Amblyopia หรือ Lazy Eye) คือ ภาวะพัฒนาการมองเห็นผิดปกติ และไม่ได้รับการแก้ไขตั้งแต่ช่วงวัยเด็ก หรือที่เรียกกันว่าตาขี้เกียจในเด็ก ที่แม้ในช่วงผู้ใหญ่จะมีการแก้ไขสายตาภายหลังแล้ว แต่การไม่ได้รับการแก้ไขตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็มักส่งผลให้สมองปิดการรับรู้การมองเห็น ตาสองข้างมองเห็นไม่เท่ากัน โดยภาวะตาขี้เกียจสาเหตุ มีดังนี้

1. ปัญหาสายตาผิดปกติแล้วไม่ได้รับการแก้ไขตั้งแต่วัยเด็ก เช่น สายตาสั้นมาก, สายตายาวมาก, สายตาเอียงมาก เป็นต้น
   
2. โรคตาเหล่ ตาเขในวัยเด็ก (Strabismic amblyopia) โดยตาข้างที่เหล่สมองจะปิดการรับรู้การมองเห็น เพื่อไม่ให้เกิดภาพซ้อนเวลามองสองตาพร้อมกัน
   
3. โรคหนังตาตกในเด็ก หากไม่ได้รับการแก้ไขหนังตาตก ดวงตาข้างนั้นก็จะมองเห็นไม่ชัดอีกต่อไป
   
4. โรคต้อกระจกในเด็ก ที่ไม่ได้รับการแก้ไข นอกจากจะเป็นตาขี้เกียจแล้วยังเสี่ยงทำให้ตาบอดถาวร

อาการตาขี้เกียจ ที่ผู้ปกครองต้องสังเกต

อาการตาขี้เกียจในเด็ก

     ผู้ปกครองควรหมั่นสังเกตอาการของเด็กอยู่เสมอ เช่น หากพบว่ามีหนังตาตก มีจุดขาวที่กระจกตา มีอาการตาเข ติดมองใกล้ ฯลฯ ควรพาไปพบจักษุแพทย์ตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อทำการรักษา แต่ถ้าไม่พบความผิดปกติจากภายนอก แนะนำทดสอบด้วยการปิดตาเด็กทีละข้าง จากนั้นให้แกว่งของเล่นไปมา หากข้างที่ไม่ได้ปิดตาไม่มีปฏิกิริยาใด ๆ ตอบโต้ ก็มีความไปได้ว่าอาจมีความเสี่ยง

อาการตาขี้เกียจในผู้ใหญ่

1. ตรวจประเมินการมองเห็น ได้แก่ การตรวจวัดสายตา และการตรวจวัดระดับการมองเห็น เป็นต้น
   
2. ตรวจประเมินสุขภาพดวงตา ได้แก่ การตรวจภาวะตาเหล่ ตาเข และการตรวจภาวะหนังตาตก เป็นต้น

ตอบคำถามยอดฮิต ตาขี้เกียจรักษาได้ไหม?

    ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่า หากตรวจพบอาการตาขี้เกียจในผู้ใหญ่ กรณีนี้จะ ไม่สามารถรักษาได้ เนื่องจากเป็นช่วงวัยที่สมองปิดรับรู้การมองเห็นไปแล้ว แต่หากเป็นวัยเด็กจะสามารถแก้ไขได้ ดังนี้

      1. ตรวจพบตั้งแต่เด็กก่อนอายุ 7-8 ปี : สามารถกระตุ้นการรักษาให้ดวงตาข้างที่ขี้เกียจ พอที่จะกลับมามองเห็นได้ โดยใช้วิธีแก้ไขปัญหาการมองเห็นในเด็ก เช่น การสวมแว่นแก้ไขสายตา หรือการผ่าตัดกล้ามเนื้อตาในกรณีที่เด็กตาเหล่ ตาเข เป็นต้น

วิธีป้องกันโรคตาขี้เกียจ รู้ก่อน ลดเสี่ยงก่อน 

1. แนะนำให้พ่อแม่เด็กสังเกตพฤติกรรมการมองเห็น ตั้งแต่วัยก่อน 7-8 ปี หากพบความผิดปกติให้รีบแก้ไขโดยเร็ว
   
2. หากพบว่าเด็กมีภาวะตาเหล่ ตาเข ให้รีบพบจักษุแพทย์เพื่อทำการแก้ไขการมองเห็น
   
3. หากพบว่าเด็กมีหนังตาตก แนะนำให้พบจักษุแพทย์เพื่อประเมินภาวะตาขี้เกียจ
   
4. แนะนำให้พ่อแม่พาลูกไปตรวจประเมินการมองเห็นทุก ๆ 6 เดือน ในช่วงอายุก่อน 7-8 ปี เพื่อลดความเสี่ยง 

ขอบคุณแหล่งที่มา

SAMITIVAJ CHINATOWN. โรคตาขี้เกียจ (Amblyopia หรือ Lazy Eye) . [ออนไลน์]. 26/03/2024. แหล่งที่มา : https://samitivejchinatown.com/th/article/eyes-lasik/Lazy-Eye. [23/12/2024]

โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์. ตาขี้เกียจ รู้เร็ว รักษาได้ . [ออนไลน์]. 26/06/2017. แหล่งที่มา : https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/amblyopia. [23/12/2024]

MedPark Hospital. โรคสายตาขี้เกียจ Lazy Eye (Amblyopia). [ออนไลน์]. 28/03/2022. แหล่งที่มา : https://www.medparkhospital.com/disease-and-treatment/lazy-eye-amblyopia. [23/12/2024]

บทความโดย

หมออุ๊ย แพทย์หญิง วชิรา สนธิไชย

จักษุแพทย์เฉพาะทางด้านการแก้ไขปัญหาสายตาและเลนส์โปรเกรสซีฟ

สาขาของเรา

• DR.OUISE EYE CLINIC 
  ที่ตั้ง ซอยพหลโยธิน 92 ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี 12130
  เปิดบริการทุกวัน 10.00-18.00 น.

• DR.OUISE EYE SPECIALIST
  ห้าง Fashion Island ชั้น 2 ห้องเลขที่ 2040B 
  เลขที่ 587,589,589/7-9 ถนนรามอินทรา แขวงคันนายาว เขตคันนายาว กทม 10230
  เปิดบริการทุกวัน 10.00-22.00 น.