เข้าใจสาเหตุ ตามัว มองไม่ชัด พร้อมวิธีป้องกันจากคลินิกตา

    " อาการตามัว มองไม่ชัด " อาจเป็นสิ่งที่หลายคนคุ้นเคย เพราะบางครั้งที่เหนื่อยล้า อาจมีอาการเหล่านี้เกิดขึ้นเพียงชั่วคราว แต่บางครั้งอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงโรคตาที่ร้ายแรง ที่หากปล่อยทิ้งไว้อาจกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน และเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็น การทำความเข้าใจสาเหตุที่แท้จริงของอาการสายตาพร่ามัวจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้เราสามารถดูแลและป้องกันสุขภาพดวงตาได้อย่างถูกวิธี 

ตาพร่ามัว คืออะไร? ข้อมูลสำคัญจากคลินิกตา

     ตาพร่ามัว (Blurred vision) คือ ภาวะที่การมองเห็นไม่ชัดเจนเหมือนปกติ ภาพที่เห็นอาจดูหมอง ขุ่น เบลอ หรือเหมือนมีม่านบาง ๆ บังอยู่ คล้ายกับการมองผ่านกระจกที่มีฝ้า ทำให้ไม่สามารถโฟกัสสิ่งที่มองได้เต็มที่ ซึ่งอาจเกิดขึ้นกับตาข้างเดียวหรือทั้งสองข้างก็ได้ โดยลักษณะของตาพร่ามัว แบ่งออกเป็นหลายแบบ เช่น

• พร่ามัวชั่วคราว มักเกิดจากความล้า การพักผ่อนไม่เพียงพอ ตาแห้ง หรือการใช้งานสายตาหนักเกินไป
  
• พร่ามัวเรื้อรัง ที่เป็นต่อเนื่องและไม่หายไปเอง มักเกี่ยวข้องกับค่าสายตาผิดปกติ สายตาสั้น สายตายาว สายตาเอียง สายตายาวตามวัย หรือโรคตา เช่น ต้อกระจก ต้อหิน หรือโรคจอประสาทตา
  
• พร่ามัวเฉียบพลัน การมองเห็นลดลงทันทีภายในเวลาอันสั้น เป็นสัญญาณอันตรายที่ควรรีบพบจักษุแพทย์โดยด่วน

    การเข้าใจภาวะตาพร่ามัวจึงมีความสำคัญ เพราะไม่ใช่เพียงปัญหาสายตาทั่วไปเท่านั้น แต่บางครั้งอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคตาที่ร้ายแรง หรือโรคระบบอื่น ๆ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ที่ส่งผลกระทบต่อเส้นเลือดและจอประสาทตาด้วย

คลินิกตาบอกต่อ สาเหตุหลักของสายตาพร่ามัว

1. ค่าสายตาผิดปกติ (Refractive errors)

• สายตาสั้น (Myopia): มองไกลไม่ชัด มักมีอาการตั้งแต่เด็กหรือวัยรุ่น ยิ่งสายตาสั้นมากยิ่งต้องเพ่งมากขึ้น และเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนที่จอประสาทตาในระยะยาว
  
  
• สายตายาว (Hyperopia): มองใกล้ลำบาก ต้องเพ่งมาก ทำให้รู้สึกปวดตาและปวดหัวได้ โดยเฉพาะเมื่อใช้สายตาใกล้เป็นเวลานาน
  
  
• สายตาเอียง (Astigmatism): กระจกตาหรือเลนส์ตาโค้งไม่สม่ำเสมอ ทำให้ภาพบิดเบี้ยวหรือไม่คมทั้งใกล้และไกล
  
  
• สายตายาวตามอายุ (Presbyopia): เลนส์สายตาเสื่อมตามวัย ทำให้การโฟกัสระยะใกล้แย่ลง มักพบในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป 
  

2. ความผิดปกติของโครงสร้างตา

• ต้อกระจก (Cataract): มักพบในกลุ่มผู้สูงอายุ มักมีอาการเลนส์ตาขุ่น ทำให้ภาพมองเหมือนมีฝ้าหรือสีจางลง
  
  
• ต้อหิน (Glaucoma): ความดันตาสูง/ปัจจัยอื่น ๆ ทำให้เส้นประสาทตาเสื่อม อาจไม่มีอาการในระยะแรก แต่จะค่อย ๆ สูญเสียการมองเห็นด้านข้างก่อน และหากปล่อยไว้อาจสูญเสียการมองเห็นถาวร
  
  
• โรคจอประสาทตา (Retinal diseases): เช่น เบาหวานขึ้นตา (diabetic retinopathy), จอประสาทตาเสื่อม (AMD), จอประสาทตาฉีกหรือหลุด (retinal detachment) อาจทำให้เสียการมองเห็นจากตรงกลางก่อน

3. การติดเชื้อแบบฉับพลัน

• เช่น uveitis (การอักเสบในลูกตา), keratitis (การอักเสบของกระจกตา), optic neuritis (การอักเสบของเส้นประสาทตา) มีมีอาการปวด ตาแดง และการมองเห็นลดลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งอาการนี้ต้องรีบพบแพทย์ทันที

4. สาเหตุชั่วคราวและพฤติกรรม

• ตาแห้ง (Dry eye) พักผ่อนไม่เพียงพอ
  
  
• การใช้หน้าจอคอมพิวเตอร์ หรือมือถือเป็นเวลานาน
  
  
• ใส่คอนแทคเลนส์ที่ไม่สะอาด หรือใส่นานเกินไป
  
  
• น้ำตาไหลหรือมีอาการตาแดง ที่เกิดจากภูมิแพ้ตา

วิธีทดสอบอาการตาพร่าเบื้องต้น เช็กก่อนพบหมอคลินิกตา

สัญญาณอันตรายที่ควรรีบพบจักษุแพทย์ ตรวจเช็กที่คลินิกตา

• การมองเห็นลดลงอย่างฉับพลันในตาข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง อาจเป็นสาเหตุจากหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงจอประสาทตาอุดตัน หรือเลือดออกในน้ำวุ้นตา หรือสัญญาณของโรคระบบ เช่น โรคหลอดเลือดสมอง
  
• รู้สึกเหมือนมีม่านบังสายตา อาจเป็นอาการจอประสาทตาหลุด/ฉีก ควรรีบรักษาเพื่อลดความเสี่ยงการสูญเสียการมองเห็นถาวร
  
  
• เห็นแสงแฟลชจำนวนมาก หรือจุดลอยเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน สัญญาณเตือนของการฉีก/หลุดของจอประสาทตา
  
  
• มีอาการเจ็บตารุนแรง ร่วมกับตาแดงและการมองเห็นลดลง อาจเป็นการติดเชื้อ หรือการอักเสบเรื้อรังที่ต้องให้ยารักษาโดยแพทย์
  
  
• มีอาการคล้ายอัมพาตใบหน้า/ปากแข็ง หรือพูดลำบาก ร่วมกับการมองเห็นผิดปกติ ให้รีบไปห้องฉุกเฉิน เนื่องจากอาจเป็นอาการของโรคหลอดเลือดสมอง
  

แนวทางการรักษาอาการตาพร่า จากคลินิกตา

1. แก้ไขค่าสายตาผิดปกติ

หากตาพร่ามัวเกิดจากความผิดปกติของค่าสายตา ควรเริ่มต้นด้วยการแก้ไขด้วย แว่นตา/คอนแทคเลนส์ ทั่วไป รวมไปถึงการพิจารณาการผ่าตัดแก้ค่าสายตา (LASIK/PRK/SMILE) ในผู้ที่เหมาะสม ทั้งนี้ต้องมีการประเมินความหนาของกระจกตา และสุขภาพตาโดยรวมก่อนทำการรักษา

2. การใช้น้ำตาเทียม

เป็นวิธีที่เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการตาแห้ง จนเกิดภาพพร่ามัว ด้วยการใช้น้ำตาเทียมแบบไม่มีสารกันเสียในช่วงที่มีความจำเป็น นอกจากนี้ควรทำควบคู่กับการปรับพฤติกรรมต่าง ๆ เช่น พักสายตา ปรับแสง ปรับตำแหน่งหน้าจอ เป็นต้น

3. การใช้ยาตามอาการ

หากดวงตาเกิดการติดเชื้อ/การอักเสบ อาจใช้วิธีการรักษาด้วยการให้ยาตามสาเหตุ เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาต้านไวรัส ยาลดการอักเสบ พร้อมการติดตามอย่างใกล้ชิด เพราะบางชนิดอาจทำลายกระจกตา หรือจอประสาทตาได้หากล่าช้า หรือรักษาไม่ตรงกับอาการ

4. การผ่าตัด/เลเซอร์

หากเป็นโรคทางตาที่รบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ต้อหิน ต้อกระจก จอประสาทตา จอประสาทตาฉีก/หลุด ฯลฯ การใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์ด้วยการผ่าตัดหรือการใช้เลเซอร์ ถือเป็นวิธีที่ช่วยแก้ไขปัญหาที่ดีที่สุด

วิธีป้องกันอาการตาพร่าด้วยตัวเอง

• พักสายตาเป็นประจำขณะใช้หน้าจอ: ใช้กฎ 20-20-20 โดยทุก 20 นาที มองไปไกล 20 ฟุต (ประมาณ 6 เมตร) เป็นเวลา 20 วินาที เพื่อลดความเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อตา
  
  
• ปรับสภาพแวดล้อมการทำงาน: แสงต้องไม่จ้าหรือมืดเกินไป ลดแสงสะท้อน ปรับความสว่าง และตำแหน่งจอให้อยู่ต่ำเล็กน้อยจากระดับสายตา
  
  
• รักษาความชุ่มชื้นของดวงตา: หากมีอาการตาแห้ง แนะนำใช้น้ำตาเทียมตามคำแนะนำของแพทย์ แต่หากใช้คอนแทคเลนส์ ควรทำความสะอาดอย่างถูกวิธี และไม่ใส่เกินเวลาที่กำหนด
  
  
• ควบคุมโรคประจำตัว: ผู้เป็นเบาหวานหรือความดันสูง ควรควบคุมระดับน้ำตาลและความดันโลหิตอย่างเข้มงวด เพื่อลดความเสี่ยงต่อโรคจอประสาทตา
  
  
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์: โดยเฉพาะอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามิน และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินเอ, C, E, ลูทีน, ซีแซนทีน, กรดไขมันโอเมก้า-3 เพื่อช่วยดูแลสุขภาพจอประสาทตาในระยะยาว (ควรปรึกษาแพทย์/นักโภชนาการ)

บทความโดย

หมออุ๊ย แพทย์หญิง วชิรา สนธิไชย

จักษุแพทย์เฉพาะทางด้านการแก้ไขปัญหาสายตาและเลนส์โปรเกรสซีฟ

สาขาของเรา

• DR.OUISE EYE CLINIC 
  ที่ตั้ง ซอยพหลโยธิน 92 ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี 12130
  เปิดบริการทุกวัน 10.00-18.00 น.

• DR.OUISE EYE SPECIALIST
  ห้าง Fashion Island ชั้น 2 ห้องเลขที่ 2040B 
  เลขที่ 587,589,589/7-9 ถนนรามอินทรา แขวงคันนายาว เขตคันนายาว กทม 10230
  เปิดบริการทุกวัน 10.00-22.00 น.