เลือกอ่านตามหัวข้อ

• จุดเซนเตอร์สายตา คืออะไร?
• ทำไมควรวัดเซ็นเตอร์ตา ก่อนประกอบแว่น
• วิธีเช็กเบื้องต้น ว่าวัดเซ็นเตอร์ตา ได้ตรงหรือไม่

การวัดจุดเซนเตอร์ คืออะไร?

• Pupillary Distance (PD): ระยะห่างระหว่างตาดำทั้งสองข้าง
• Fitting Height (FH): ความสูงของตาดำจากขอบล่างของกรอบเลนส์

ทำไมควรวัดเซ็นเตอร์ตา ก่อนประกอบแว่น

1. เพื่อการมองเห็นที่คมชัดที่สุด

เลนส์ทุกชิ้นถูกออกแบบให้มีจุดโฟกัสตรงกลาง (Optical Center) ซึ่งควรตรงกับจุดศูนย์กลางรูม่านตาของผู้สวมใส่ หากจุดโฟกัสไม่ตรงกัน อาจทำให้เกิด ภาพเบลอ หรือรู้สึกมองเห็นไม่ชัดเจน แม้เลนส์จะมีค่าสายตาที่ถูกต้องก็ตาม

2. ลดอาการไม่สบายตา ปวดหัว หรือเวียนศีรษะ

การวัดแว่นตาที่มีจุดประกอบไม่แม่นยำ อาจทำให้เกิดความเครียดทางสายตา รู้สึกไม่สบายตา ปวดตา ปวดศีรษะ หรือรู้สึกว่ามีภาพบิดเบือน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่ใส่เลนส์โปรเกรสซีฟ (Progressive Lens) ที่มีการไล่ระดับค่าสายตาในเลนส์เดียว จำเป็นต้องวัดจุดเซนเตอร์ให้แม่นยำที่สุด

รวมไปถึงเลนส์เฉพาะทาง หรือเลนส์สำหรับค่าสายตาเอียง การวัดจุดประกอบที่แม่นยำ จะช่วยให้ผู้สวมใส่มองได้คมชัดและสบายตามากยิ่งขึ้น

นอกเหนือจากค่า PD หรือ FH แล้ว เลนส์แว่นตาโปรเกรสซีฟ ยังต้องการวัดรายละเอียดของพารามิเตอร์เพิ่มเติม ได้แก่

• ความโค้งหน้าแว่น (Wrap Angle)
• ความเทหน้าแว่น (Pantoscopic Tilt)
• ความห่างหน้าแว่น (Vertex Distance)

3. ป้องกันปรากฏการณ์ Prism Effect

หากจุดศูนย์กลางของเลนส์ไม่ตรงกับตาดำ จะเกิดการหักเหของแสงในลักษณะที่ผิดธรรมชาติ เรียกว่า Prism Effect ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้ใช้เห็นภาพซ้อน ภาพเบี้ยว หรือเกิดอาการเวียนศีรษะ

วิธีเช็กเบื้องต้น ว่าวัดเซ็นเตอร์ตา ได้ตรงหรือไม่

การจัดตำแหน่งศูนย์กลางเลนส์ให้ตรงกับศูนย์กลางรูม่านตา เป็นขั้นตอนสำคัญในกระบวนการประกอบแว่นตา เพื่อให้การมองเห็นมีความคมชัดสูงสุด และลดความผิดปกติทางการรับภาพ เช่น ภาพเบี้ยว ภาพซ้อน หรืออาการปวดตา หากต้องการประเมินว่า คลินิกหรือสถานประกอบการแว่นตา มีการดำเนินการวัดจุดศูนย์กลางอย่างถูกต้องหรือไม่ สามารถพิจารณาเบื้องต้น ได้ดังนี้

1. มีการวัดค่า PD (Pupillary Distance) แบบแยกข้าง

ค่าระยะห่างระหว่างตาดำทั้งสองข้าง (PD) ควรได้รับการวัดแบบแยกข้าง (Monocular PD) ไม่ใช่ค่าเฉลี่ยรวม (Binocular PD) เนื่องจากผู้ใช้แต่ละคน มีระยะจากจุดกึ่งกลางใบหน้าไปยังตาซ้ายและขวาไม่เท่ากัน ดังนั้นการใช้ค่า PD แบบรวม อาจส่งผลให้จุดประกอบเลนส์ไม่ตรงกับแนวการมองที่แท้จริง

2. มีการวัดค่า Fitting Height โดยอิงจากกรอบแว่นที่เลือกจริง

Fitting Height คือ ระยะจากขอบล่างของกรอบเลนส์ถึงตำแหน่งศูนย์กลางตาดำ ซึ่งควรได้รับการวัดขณะผู้ใช้สวมใส่กรอบแว่นตาจริง และอยู่ในท่าทางการใช้งานตามปกติ เช่น ท่านั่งหลังตรง มองไปข้างหน้าในระนาบแนวนอน ฯลฯ หากใช้ค่าประมาณหรือไม่วัดจากกรอบจริง อาจส่งผลให้ตำแหน่งจุดโฟกัสของเลนส์ไม่สัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สายตา

3. ใช้อุปกรณ์วัดที่เหมาะสมและมีมาตรฐาน

การวัด PD และ Fitting Height ควรใช้เครื่องมือที่ออกแบบมาเฉพาะ เช่น PD meter, ระบบ Digital Centration, หรือไม้วัดมาตรฐานที่ใช้ในแนวระนาบสายตา ซึ่งการวัดด้วยวิธี กะระยะด้วยสายตา หรือวัดจากภาพถ่าย โดยไม่มีการควบคุมตำแหน่งศีรษะและทิศทางการมอง อาจทำให้เกิดการคลาดเคลื่อนสูง

4. มีผู้เชี่ยวชาญด้านสายตาเป็นผู้วัดและตรวจสอบ

ผู้ดำเนินการวัดควรเป็นนักทัศนมาตรผู้เชี่ยวชาญ (Optometrist) หรือบุคลากรที่ผ่านการอบรมเฉพาะทางด้านการวัดและประกอบแว่นตา เพราะสามารถอธิบายขั้นตอนการวัด ค่าที่ได้ และผลลัพธ์ทางเทคนิคต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน

5. มีการอธิบายข้อมูลให้ผู้รับบริการทราบทุกขั้นตอน

สถานประกอบการที่มีมาตรฐาน ควรให้ข้อมูลเกี่ยวกับค่า PD, Fitting Height, ประเภทเลนส์ และข้อจำกัดของกรอบที่เลือกใช้แก่ผู้รับบริการอย่างครบถ้วน รวมถึงชี้แจงถึงผลกระทบ หากจุดศูนย์กลางของเลนส์ไม่ตรงกับจุดศูนย์กลางการมอง

สรุป : การวัดจุดเซนเตอร์แว่นตา หรือศูนย์กลางของเลนส์ (Optical Centering) ที่แม่นยำ เป็นปัจจัยพื้นฐานที่มีผลต่อคุณภาพของการมองเห็น และความสบายตาในการสวมใส่แว่น ดังนั้นผู้รับบริการสามารถพิจารณาความน่าเชื่อถือของสถานประกอบการได้จากขั้นตอนการวัดที่มีมาตรฐาน เครื่องมือที่ใช้ และความสามารถของบุคลากรที่ให้บริการ เพื่อให้การมองเห็นมีความแม่นยำ ชัดเจน และส่งผลลัพธ์ที่ดีให้กับสายตาในระยะยาว

ที่ Dr.Ouise Eye Clinic เรามีบริการวัดสายตา โดยทีมจักษุแพทย์และนักทัศนมาตรผู้เชี่ยวชาญ พร้อมเครื่องมือที่ทันสมัยในการวัดค่าสายตาและจุดประกอบเลนส์อย่างละเอียด แม่นยำ โดยเรามีเทคนิควัดจุดประกอบอย่างละเอียด ที่เรียกว่า Dr.Ouise VisionFit Mapping ถึง 3 ขั้นตอน

1. วัดโดยเครื่อง Visio Office: ระบบกล้อง 3 มิติ ที่วิเคราะห์จุดศูนย์กลางตาดำ ขณะสวมใส่แว่นจริง พร้อมเก็บข้อมูลสำคัญ เช่น PD, Fitting Height, Tilt, Wrap Angle และระยะห่างตากับเลนส์ เพื่อใช้ในการออกแบบเลนส์เฉพาะบุคคล
2. วัดละเอียดโดยเครื่องมือ Manual: ผู้เชี่ยวชาญจะวัดแนวสายตา และตำแหน่งศูนย์กลางแบบ Manual เพื่อเปรียบเทียบกับค่าจากเครื่อง พร้อมปรับตามโครงสร้างใบหน้า ท่าทางการสวมใส่จริง และลักษณะพิเศษของกรอบแว่น
3. เช็กซ้ำโดยระบบแสง: ใช้ไฟเฉพาะจุดเพื่อตรวจสอบแนวการมองจริงว่าแสงเข้าสู่จุดโฟกัสเลนส์อย่างถูกต้อง เหมาะสำหรับเลนส์โปรเกรสซีฟและเลนส์พิเศษ ที่ต้องการความละเอียดสูง

เป็นการผสมผสานทั้ง ระบบดิจิทัล + เทคนิคแมนนวล + การประเมินแนวแสงจริง ที่ทำให้ Dr.Ouise VisionFit Mapping เป็นหนึ่งในเทคนิคการวัดจุดประกอบเลนส์ ที่มีความละเอียดและแม่นยำสูงสุดในระดับคลินิก เพื่อให้คุณมั่นใจได้ว่าเลนส์ทุกคู่ ได้รับการออกแบบให้สอดคล้องกับลักษณะเฉพาะของผู้สวมใส่ ค่าสายตา และจุดเซนเตอร์สายตาที่แม่นยำ ที่ช่วยมอบความสบายตาให้กับสายตาของคุณ

บทความโดย หมออุ๊ย แพทย์หญิง วชิรา สนธิไชย 

จักษุแพทย์เฉพาะทาง ด้านการแก้ไขปัญหาสายตาและเลนส์โปรเกรสซีฟ

ผู้ที่สนใจสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือนัดหมายเพื่อตรวจสุขภาพตา ได้ที่

โทร : 090-224-5168

Facebook : Dr.Ouise Eye Clinic