ค่าสายตาผิดปกติ มีกี่แบบ? เข้าใจง่าย พร้อมวิธีแก้ไขที่ควรรู้
ค่าสายตาผิดปกติ มีกี่แบบ? เข้าใจง่าย พร้อมวิธีแก้ไขที่ควรรู้
เคยรู้สึกไหมว่าช่วงนี้สายตาเริ่มเปลี่ยนไป? มองไกลเบลอ มองใกล้ต้องหยีตา หรือบางครั้งก็ปวดตาขึ้นมาแบบไม่มีสาเหตุ สิ่งเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณเตือน ค่าสายตาผิดปกติ ที่หลายคนยังไม่เข้าใจ ว่าสายตาตัวเองเป็นแบบไหนกันแน่ บทความนี้จะช่วยให้คุณทำความเข้าใจ ค่าสายตาผิดปกติในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมแนวทางการดูแลและวิธีแก้ไขที่ควรรู้ เพื่อให้การมองเห็นชัดเจนมากขึ้น
ค่าสายตาปกติ คืออะไร? แบบไหนไม่ต้องกังวล
Emmetropia หรือค่าสายตาปกติ คือ ภาวะที่ดวงตา สามารถมองเห็นระยะไกลและใกล้ได้ชัดเจน โดยไม่ต้องใช้แว่นตาหรือคอนแทคเลนส์ ภาพที่มองจะตกลงที่จุดรับภาพบนจอประสาทตาอย่างพอดี ไม่มีค่าสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียงให้ต้องแก้ไข สำหรับเกณฑ์ค่าสายตาปกติที่ไม่ต้องกังวล มีดังนี้ค่ะ
- ค่าสายตาสั้นหรือยาวเล็กน้อย (เช่น ไม่เกิน บวกลบไม่เกิน 0.50) มองเห็นค่อนข้างชัดเจน โดยไม่ต้องใช้แว่นสายตาช่วย
- สายตาเอียงเล็กน้อย (ไม่เกิน 0.75 D) ยังเห็นภาพชัด และไม่มีอาการเวียนหัวหรือปวดตา จะถือว่าปกติ
- เด็กที่มีค่าสายตายาวเล็กน้อย (Hyperopia) แต่ยังไม่มีอาการผิดปกติ อาจยังไม่ต้องรีบแก้ไข เพราะดวงตาสามารถปรับโฟกัสได้ดีในช่วงวัยเด็ก
ถึงอย่างไร แม้จะมีค่าสายตาปกติ มองทุกอย่างชัดเจนโดยไม่กระทบชีวิตประจำวัน แต่หากมีอาการไม่พึงประสงค์ เช่น ปวดหัวบ่อย เห็นภาพซ้อนเป็นครั้งคราว แนะนำตรวจวัดสายตากับผู้เชี่ยวชาญ เพื่อเข้ารับการประเมิน
ค่าสายตาผิดปกติ มีแบบไหนบ้าง?
ข้อสังเกตของการมีค่าสายตาผิดปกติ คือการมองเห็นเริ่มไม่ชัดเจน จนกระทบการใช้ชีวิตประจำวัน บางคนอาจมองชัดแค่ระยะเดียว หรือบางคนอาจเวียนหัว ปวดตา โดยไม่ทราบสาเหตุ นั่นอาจเกิดจากค่าสายตาที่เปลี่ยนไปจนเริ่มผิดปกติ โดยค่าสายตาผิดปกติ แบ่งออกเป็น 4 แบบ ดังนี้
ภาวะสายตาสั้น (Nearsightedness, Myopia)
เป็นค่าสายตาผิดปกติที่ พบมากที่สุด ประมาณ 40% ของคนในปัจจุบัน และมีอัตราเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะในเด็กวัยเรียน ที่มักมีค่าสายตาคงที่อายุเฉลี่ย 20 ปี ภาวะนี้เกิดจากการที่มีโครงสร้างลูกตายาว หรือมีกระจกตาโค้งมากกว่าปกติ ทำให้แสงตกก่อนถึงจุดรับภาพ
ภาพจาก : www.mayoclinic.org
·
สายตาสั้น เกิดจากอะไร?
เกิดได้ทั้งจากพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม และพฤติกรรม เช่น อ่านหนังสือ จ้องหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือมือถือเป็นเวลานาน ฯลฯ โดยลักษณะเด่น คือการมองเห็นระยะไกลไม่ชัด ดังนั้นผู้ที่มีค่าสายตาสั้น จำเป็นต้องเพ่งมองใกล้ ๆ และในกรณีที่มีค่าสายตาสั้นมาก (High Myopia) คือมากกว่า -6.00 ไดออปเตอร์ อาจมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น จอประสาทตาลอก ต้อกระจก ต้อหิน ฯลฯ นอกจากนี้กลุ่มที่มีค่าสายตาสั้นเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง (Pathologic Myopia) ที่พบได้ประมาณ 2% ของผู้มีสายตาสั้น อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็น จากภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ได้เช่นกัน
อาการ - วิธีแก้ไข ภาวะสายตาสั้น
อาการที่จะสังเกตได้ว่ามีสายตาสั้น มีหลายอาการ เช่น ปวดหัว ตาเข ปวดตา ตาล้าเมื่อพยายามมองวัตถุที่ไกล และต้องหยีตาถึงจะมองได้ดีขึ้น (Pinhole effect) สำหรับวิธีการแก้ไข มีดังนี้
- แว่นสายตาเลนส์เว้า
- คอนแทคเลนส์ (ชนิดนิ่ม กึ่งแข็งกึ่งนิ่ม Ortho-K)
- เลเซอร์แก้ไขค่าสายตา (เลสิค พีอาร์เค)
- เลนส์เสริม ICL
- เลนส์เทียม
- ยาหยอด (Atropine) ชะลอการเพิ่มสายตาสั้นในเด็ก
ภาวะสายตายาวแต่กำเนิด (Farsightedness, Hyperopia)
สายตายาวแต่กำเนิด เกิดจากอะไร?
หลายคนมักสับสนกับภาวะสายตายาวตามอายุ เพราะจริง ๆ แล้วภาวะสายตายาวแต่กำเนิด เป็นภาวะที่พบได้ตั้งแต่ในวัยเด็ก มีสาเหตุเกิดจากโครงสร้างลูกตาที่เล็ก และกระจกตาที่แบนกว่าปกติ ทำให้แสงตกเลยจุดรับภาพออกไป
ภาพจาก : www.myeyephysicians.com
ส่งผลให้การมองภาพในระยะใกล้ไม่ชัดเจน โดยทั่วไปหากพบตั้งแต่เด็ก มีโอกาสที่ สายตาจะกลับมาเป็นปกติได้เมื่อโตขึ้น
อาการ - วิธีแก้ไข ภาวะสายตายาวแต่กำเนิด
ส่วนใหญ่มักไม่มีอาการ เพราะวัยเด็กเป็นวัยที่เลนส์ตาธรรมชาติ มีกำลังเพ่งที่ดี สามารถมองทุกระยะได้โดยไม่กระทบกับชีวิตประจำวัน แต่หากใช้กำลังเพ่งนาน ๆ เด็กบางรายอาจมีอาการปวดหัว และตาล้าได้เช่นกัน ดังนั้นในเด็กเล็ก พ่อแม่ควรเฝ้าสังเกตอย่างใกล้ชิด เพราะหากไม่ได้รับการรักษาอย่างรวดเร็ว อาจทำให้มีภาวะตาเข หรือตาขี้เกียจได้ แต่หากสายตายาวไม่มาก อาจไม่ต้องแก้ไข ถ้ามีสายตายาวมากจะมีวิธีแก้ไข ดังนี้
- แว่นสายตาเลนส์นูน
- คอนแทคเลนส์
- เลเซอร์แก้ไขค่าสายตา (เลสิค พีอาร์เค)
- เลนส์เสริม ICL
- เลนส์เทียม
ภาวะสายตายาวตามวัย (Presbyopia)
สายตายาวตามวัย เกิดจากอะไร?
หรือสายตายาวตามอายุ มักเกิดกับคนที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป และค่าสายตายาวอาจเพิ่มขึ้นตามอายุที่มากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งสาเหตุหลัก มาจากประสิทธิภาพการทำงานของกล้ามเนื้อตาและเลนส์ตาลดลง
ภาพจาก : www.planetlasik.com
ทำให้ดวงตาไม่สามารถปรับโฟกัสในการมองระยะใกล้ได้ชัดเจนเหมือนเดิม ส่งผลให้การอ่านหนังสือ หรือการมองวัตถุใกล้เริ่มลำบาก ต้องถือให้ไกลขึ้น หรือใช้แว่นสายตาเพื่อช่วยในการมองเห็น
·
อาการ - วิธีแก้ไข ภาวะสายตายาวตามวัย
ส่วนใหญ่มักมีอาการปวดตา ตาล้าเวลาอ่านหนังสือ หรือทำกิจกรรมระยะใกล้ต่อเนื่องเป็นเวลานาน บางคนต้องยื่นหนังสือออกไกล จึงจะมองเห็นตัวหนังสือได้ชัดเจน อ่านลำบากในที่แสงน้อย โดยเฉพาะตัวอักษรเล็ก ๆ เช่น ฉลากยา ป้ายสินค้า หรือผู้ที่มีสายตาสั้นร่วมด้วย อาจพบว่าต้องถอดแว่นสายตาสั้นออก จึงจะสามารถอ่านหนังสือในระยะใกล้ได้ชัดเจน สำหรับวิธีแก้ไข มีดังนี้
- แว่นสายตา (เลนส์ชั้นเดียว เลนส์สองชั้น เลนส์โปรเกรสซีฟ)
- คอนแทคเลนส์ (แก้ไขสายตายาวตามวัย หรือโมโนวิชชัน)
- เลเซอร์แก้ไขค่าสายตา (เลสิค พีอาร์เค โดยวิธีโมโนวิชชัน)
- เลนส์เทียมชนิดแก้ไขสายตายาวตามวัย
ภาวะสายตาเอียง (Astigmatism)
สายตาเอียง เกิดจากอะไร?
สาเหตุเกิดจากความโค้งกระจกตาหรือเลนส์ตาที่ไม่สมมาตร ทำให้แสงไม่โฟกัสรวมกันเป็นจุดเดียว
ภาพจาก : www.excellenceineyecare.com
ส่งผลให้การมองเห็นภาพไม่คมชัด ขอบเบลอ อาจพบร่วมกับสายตาสั้นและสายตายาวได้เช่นกัน สำหรับผู้ที่มีสายตาเอียงมาก ๆ ควรตรวจเพิ่มเติม เพราะอาจสัมพันธ์กับโรคกระจกตาโก่งย้วยได้
อาการ - วิธีแก้ไข ภาวะสายตาเอียง
มักมีอาการ มองภาพเบลอ ซ้อน หรือบิดเบี้ยว และเมื่อต้องเพ่งไปนาน ๆ อาจมีอาการปวดหัว ปวดตาร่วมด้วย นอกจากนี้ยังมองเห็นภาพในเวลากลางคืนไม่ชัดเจน เห็นแสงไฟฟุ้ง เป็นต้น สำหรับวิธีแก้ไข มีดังนี้
- แว่นสายตาเลนส์แก้เอียง
- คอนแทคเลนส์ (ชนิดนิ่มแก้เอียง กึ่งแข็งกึ่งนิ่ม Ortho-K)
- เลเซอร์แก้ไขค่าสายตา (เลสิค พีอาร์เค)
- เลนส์เสริม ICL
- เลนส์เทียมชนิดแก้ไขสายตาเอียง
สรุป
ค่าสายตาที่ผิดปกติ ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันเท่านั้น แต่อาจนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อน หรืออุบัติเหตุต่าง ๆ ที่ไม่คาดคิดอีกด้วย เพราะฉะนั้นหมั่นสังเกตความผิดปกติของดวงตา หากพบว่าการมองเห็นเริ่มสะดุด แนะนำตรวจเช็กค่าสายตาเป็นประจำทุกปี เพื่อหาวิธีแก้ป้องกันและแก้ไข ก่อนปัญหาจะลุกลาม
หากคุณมีอาการสายตาผิดปกติ ไม่ว่าจะสายตาสั้น สายตายาว สายตาเอียง Dr.Ouise Eye Clinic ให้บริการ ตรวจวัดค่าสายตาด้วยเครื่องมือคุณภาพ โดยทีมจักษุแพทย์ และนักทัศนมาตรผู้เชี่ยวชาญ นอกจากนี้ยังดูแลด้านสุขภาพตา ตรวจคัดกรองโรคตา และการบริการอื่น ๆ ที่ช่วยตอบโจทย์ด้านการมองเห็นอย่างแท้จริง
บทความโดย
หมออุ๊ย แพทย์หญิง วชิรา สนธิไชย
จักษุแพทย์เฉพาะทางด้านการแก้ไขปัญหาสายตาและเลนส์โปรเกรสซีฟ
สาขาของเรา
- DR.OUISE EYE CLINIC
ที่ตั้ง ซอยพหลโยธิน 92 ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี 12130
เปิดบริการทุกวัน 10.00-18.00 น.
- DR.OUISE EYE SPECIALIST
ห้าง Fashion Island ชั้น 2 ห้องเลขที่ 2040B
เลขที่ 587,589,589/7-9 ถนนรามอินทรา แขวงคันนายาว เขตคันนายาว กทม 10230
เปิดบริการทุกวัน 10.00-22.00 น.