รู้ก่อนสาย! จักษุแพทย์แนะนำ ใส่แว่นไม่ตรงค่าสายตา อันตรายแค่ไหน

    สวัสดีค่ะ แพทย์หญิงวชิรา สนธิไชย (หมออุ๊ย) นะคะ วันนี้หมออยากชวนทุกคนคุยเรื่องใกล้ตัวมาก ๆ แต่หลายคนมักมองข้าม อย่างการการเลือกแว่นตาแบบสำเร็จรูปมาใช้งาน เพราะเห็นว่าสะดวก และมองเห็นชัดเจนเหมือนกัน ทั้งที่ความจริงแล้วดวงตาของเรา มีเพียงคู่เดียว และเป็นประสาทสัมผัสสำคัญที่สุดต่อการเรียน การทำงาน และคุณภาพชีวิตในระยะยาว หมอพบว่าคนจำนวนมากเริ่มมีอาการปวดตา มึนหัว มองไม่ชัด หรือสายตาเปลี่ยนเร็วผิดปกติ และเมื่อซักประวัติจริง ๆ มักมีจุดร่วมเดียวกันคือ ใส่แว่นที่ไม่ตรงค่าสายตา โดยไม่รู้ตัวค่ะ วันนี้หมอในฐานะจักษุแพทย์ เลยอยากพาทุกคนทำความเข้าใจให้ครบจบในบทความเดียว ว่า "ทำไมแว่นต้องตรงค่าสายตา" กันค่ะ 

ใส่แว่นไม่ตรงค่าสายตา ปัญหาที่คนไข้มาหาจักษุแพทย์บ่อย

      ในยุคที่ชีวิตหมุนเร็ว รีบเร่ง แข่งกับเวลา เราเลือกทุกอย่างให้สะดวก ไว ตอบโจทย์ทันที ไม่เว้นแม้แต่การเลือกแว่นเพื่อแก้ไขปัญหาสายตา มีคนไม่น้อยเลยค่ะ ที่เลือกซื้อตามร้านสะดวกซื้อ หรือร้านที่โฆษณาว่าสามารถรอรับแว่นได้เลยภายใน 10 นาที ซึ่งถ้าค่าสายตาจริงเราพอดีกับแว่นตาเหล่านี้ก็ถือว่าสะดวกสบาย แต่ในความเป็นจริง แน่นอนว่าค่าสายตาเราไม่ตรงกับแว่นสำเร็จรูป หรือไม่ตรงกับเลนส์ที่หน้าร้านสต็อกไว้ สิ่งเหล่านี้เลยทำให้เกิดปัญหา แว่นตาที่ไม่ตรงกับค่าสายตาจริง เพราะไม่ได้มีการตรวจวัดสายตาแบบละเอียด 

นอกจากนี้ร้านที่คนวัดสายตาไม่มีความชำนาญพอ ขาดความเข้าใจ และประสบการณ์ ก็อาจทำให้การวัดแว่นตาสายตาสั้น ยาว หรือเอียง ไม่ตรงกับสายจริงได้เช่นกันค่ะ ซึ่งการแก้ไขสายตาที่ดี ควรทำให้มองไกลได้คมชัดแบบ 20/20 (หรือมากกว่า) ที่ระยะ 6 เมตร โดยที่เลนส์ตาอยู่ในภาวะผ่อนคลาย นั่นคือค่าสายตาที่เหมาะสมต้องช่วยให้เห็นชัด โดยไม่ทำให้ตาเพ่งเกินความจำเป็น และในหลายคนที่เลือกแว่นตาสำเร็จรูป มักได้แว่นที่ ค่าน้อยไป หรือ ค่ามากไป ผลที่ตามมาคือดวงตาต้องเพ่งชดเชยตลอดเวลา ทำให้ระบบเลนส์ตาและกล้ามเนื้อตาทำงานหนัก หากไม่ได้รับการแก้ไขอย่างถูกวิธี ก็อาจทำให้การมองเห็นเสียสมดุลนั่นเองค่ะ

จักษุแพทย์บอกต่อ อาการและผลเสียจากการใส่แว่นไม่ตรงค่าสายตา

1. ปวดตา ตาล้า ปวดกระบอกตา

เพราะเลนส์ตาและกล้ามเนื้อตา เกิดการเพ่งเพื่อชดเชยส่วนต่างของค่าสายตาที่ค่าน้อย หรือมากเกินไป   

2. ปวดหัว เวียนศีรษะ มึนงง

เป็นผลจากระบบการมองเห็นทำงานหนักเกินปกติ จนทำให้เกิดอาการใส่แว่นสายตาแล้วปวดหัว   

3. ภาพบิดเบี้ยว ภาพวูบวาบ แม้ผ่านไป 1-2 สัปดาห์ก็ยังไม่ชิน

การเห็นภาพไม่เป็นธรรมชาติ หรือแตกต่างจากความเป็นจริง อาจทำให้เดินสะดุด หกล้ม หรือเกิดอุบัติเหตุได้ โดยเฉพาะผู้สูงอายุ  

4. สายตายาวตามวัยมาเร็วกว่าปกติ (ก่อนอายุ 40)

เพราะเลนส์ตาและกล้ามเนื้อทำงานหนักตลอดเวลา ทำให้ความสามารถในการโฟกัสภาพในระยะใกล้ น้อยลงเร็วกว่าทั่วไป 

5. เด็กวัยรุ่นมีโอกาสสายตาสั้นเพิ่มขึ้นถาวร

โดยเฉพาะช่วงอายุ 1020 ปี หากมีค่าสายตาสั้นอยู่แล้ว แต่ใส่แว่นที่มีค่าสายตาเกินจริง จะยิ่งกระตุ้นให้ลูกตายาวขึ้น และสั้นเพิ่มขึ้นอย่างถาวร

6. มองชัด-เบลอสลับกันระหว่างวัน

เช่น เช้าชัด เย็นเริ่มล้า เพราะกำลังเพ่งของตาเริ่มอ่อนแรงลง หากมีอาการตาไม่โฟกัส แนะนำพักสายตาบางช่วง เพื่อลดกำลังเพ่ง

7. การมองภาพ 3 มิติ ความลึก หรือการกะระยะอาจแย่ลงได้

เพราะภาพ 3 มิติที่ดี ภาพจากตาแต่ละข้างจะต้องเป็นภาพที่คมชัดเท่ากัน และเลนส์ตากับกล้ามเนื้อตาทำงานเท่ากัน จึงจะทำให้การรวมภาพเกิดได้ง่าย และมีคุณภาพ หากใส่แว่นที่ไม่เหมาะสม ก็จะทำให้การกะระยะไม่แม่นเท่า

ทำไมการใส่แว่นให้ "ตรงค่าสายตา" จึงสำคัญ? คำอธิบายจากหมอจักษุแพทย์

• เลนส์ตาและกล้ามเนื้อตาจะทำงานได้ถูกต้อง มองเห็นภาพชัดเจนโดยไม่ต้องพยายามเพ่ง
  
• ระบบการมองเห็นจะสามารถประสานงานกันได้ดี ทำให้การมองภาพนิ่ง เสถียร และสบายตา
  
• ช่วยชะลอการเสื่อมของสายตาในระยะยาว ลดปัญหาสายตายาวก่อนวัย หรือสายตาสั้นที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
  
• ผู้สูงอายุจะมองเห็นได้อย่างชัดเจน เดินปลอดภัยมากขึ้น
  
• ช่วยลดโอกาสการหกล้ม หรือการเกิดอุบัติเหตุที่รุนแรง
  
• ช่วยให้ใช้ชีวิตได้อย่างราบรื่น ปลอดภัย มีคุณภาพชีวิตที่ดี และทำให้ไม่เสียบุคลิกภาพ

ตัดแว่นให้ตรงค่าสายตาต้องทำอย่างไร? คำแนะนำจากจักษุแพทย์

หมออยากให้ใช้หลัก 3 ข้อ ดังนี้ค่ะ

1. ตรวจวัดสายตาอย่างละเอียดกับผู้เชี่ยวชาญ

ควรตรวจที่ร้านแว่นโดยจักษุแพทย์ หรือนักทัศนมาตรที่มีประสบการณ์ รวมถึงตรวจสุขภาพตาร่วมด้วย เช่น ตรวจเลนส์ตา กระจกตา จอประสาทตา ฯลฯ เพื่อให้เห็นปัญหาสายตาแบบภาพรวม เพราะบางครั้งอาการตาพร่า มัว มองไม่ชัด อาจไม่ได้เกิดจากค่าสายตาที่ผิดเพี้ยนเพียงอย่างเดียว แต่อาจเกิดจากโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ


2. เลือกเลนส์ที่มีค่าตรงตามใบสั่งแพทย์ ไม่ใช่แค่ ใกล้เคียง

หลายครั้งที่ปัญหาเกิดจากการเลือกเลนส์สำเร็จรูป หรือเลนส์สต๊อกที่ ไม่ตรงค่าจริงทุกจุด เช่น

• ค่าสายตาเอียง (Cyl) ไม่ตรง
  
  
• แกนเอียง (Axis) เพี้ยนไปเพียง 510 องศา
  
  
• ระยะห่างม่านตา (PD) ไม่แม่นยำ
  
  
• เลนส์ที่ไม่ได้ผลิตตามสเปกเฉพาะของดวงตาแต่ละข้าง

แม้ตัวเลขจะดูต่างกันเล็กน้อย แต่ตาของเราต้องทำงานชดเชยมากขึ้น ทำให้เกิดการเพ่ง ปวดตา และภาพไม่สมดุล ดังนั้นหลักการสำคัญคือ เลนส์ต้อง ตรงตามใบสั่งแพทย์ 100% ไม่ใช่แค่ใกล้เคียง เพราะตาแต่ละคนไม่เหมือนกัน และค่าทุกตัวมีผลต่อคุณภาพการมองเห็นทั้งสิ้น

3. ประกอบแว่นแบบมาตรฐาน

การ Fitting สำคัญมากที่สุดขั้นตอนหนึ่งเลยค่ะ เพราะต่อให้ค่าสายตาวัดมาถูกต้อง แต่ถ้าการประกอบแว่นไม่ตรงตำแหน่งสายตาของผู้ใส่ ก็ทำให้ภาพเพี้ยนได้ ซึ่งการฟิตติ้งแว่นมีองค์ประกอบหลายอย่าง ที่ต้องใช้ความละเอียดรอบคอบ เช่น

• ระยะ PD (Pupillary Distance) - คือระยะห่างระหว่างตาทั้งสองข้าง ซึ่งต้องตรงกับจุดโฟกัสของเลนส์ หากผิดเพียง 12 มม. ก็ทำให้ภาพเอียง เวียนหัว หรือเมื่อยตาได้
  
• ความสูงของเลนส์ (Fitting height) - โดยเฉพาะเลนส์โปรเกรสซีฟ และเลนส์เฉพาะทาง ต้องวางตำแหน่งจุดมอง ให้ตรงกับระดับสายตาจริงในท่ามองปกติ
  
• องศาเอียงของกรอบ (Pantoscopic tilt) - เป็นมุมเอียงของแว่นเมื่อวางบนใบหน้า ถ้าเอียงมากหรือน้อยเกินไป จะทำให้กำลังเลนส์เปลี่ยนไปจากที่ออกแบบไว้
  
• ความโค้งของกรอบ (Face form wrap) - กรอบโค้งเกินหรือแบนเกินไป จะทำให้ภาพบิดเบี้ยวและทำให้สมดุลการมองผิดธรรมชาติ

ดังนั้น ขั้นตอนฟิตติ้งที่ถูกต้อง จะช่วยให้เลนส์ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ สบายตามากขึ้น และลดอาการเพ่งหรือเวียนหัวที่มักเจอเวลาตัดแว่นใหม่ค่ะ

Dr.Ouise Eye Clinic

คลินิกจักษุครบวงจร กรุงเทพ-รังสิต / ปทุมธานี / รามอินทรา (แฟชั่นไอส์แลนด์)

บริการ ตรวจสุขภาพตา,ตรวจวัดสายตา, แก้ไข สายตาสั้น, สายตายาว, ตัดแว่น, ตัดเลนส์โปรเกรสซีฟ, แว่นชะลอสายตาสั้นในเด็ก นำโดย (หมออุ๊ย) จักษุแพทย์ เฉพาะทาง และ ทีมนักทัศนมาตร

นัดหมาย หรือปรึกษาเพิ่มเติม : LINE

สาขาของเรา

DR.OUISE EYE CLINIC

ที่ตั้ง: ซอยพหลโยธิน 92 ตำบลประชาธิปัตย์
อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี 12130

เวลาเปิดปิด: 10.0018.00 น.

โทร: 090-224-5168

DR.OUISE EYE SPECIALIST

ที่ตั้ง: ห้าง Fashion Island ชั้น 2 ห้องเลขที่ 2040B
เลขที่ 587,589,589/7-9 ถนนรามอินทรา แขวงคันนายาว เขตคันนายาว กทม 10230

เวลาเปิดปิด: 10.0022.00 น.

โทร: 095-386-6361