แว่นตากันแดด กัน UV ได้ไหม? พร้อมวิธีเช็กจากหมอตา

    แว่นตากันแดดไม่ได้เป็นเพียง Accessories ที่ช่วยเสริมบุคลิกภาพให้ดูดีขึ้นเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีหน้าที่สำคัญในการปกป้องดวงตาจากรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคตาที่เป็นอันตราย เช่น ต้อกระจก ต้อเนื้อ และจอประสาทตาเสื่อม หากเลือกแว่นที่ไม่ได้มาตรฐาน ไม่เพียงแต่ไม่ช่วยป้องกันรังสี UV แต่ยังอาจก่อผลเสียมากกว่าเดิม ดังนั้นการตรวจสอบว่าแว่นกันแดดที่ใช้อยู่สามารถป้องกันรังสี UV ได้จริง จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม

 หมอตาบอกต่อ!  รังสี UV อันตรายต่อดวงตาอย่างไร?

รังสีอัลตราไวโอเลต หรือที่เรียกกันสั้น ๆ ว่ารังสี UV เป็นแสงธรรมชาติที่ตามนุษย์มองไม่เห็น แต่สามารถสร้างความเสียหายต่อเนื้อเยื่อดวงตาได้มาก โดยสามารถแบ่งเป็น 3 ช่วงคลื่นหลัก ได้แก่

• UVA (320400 นาโนเมตร): แสงในช่วงนี้สามารถทะลุผ่านกระจกตาและเลนส์ตาไปถึงจอประสาทตาได้ ทำให้เกิดความเสื่อมของจอประสาทตาในระยะยาว ดังนั้นหากดวงตาของคุณได้รับ UVA สะสมต่อเนื่อง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาจอประสาทตาเสื่อม ในวัยกลางคนและผู้สูงอายุ
• UVB (280320 นาโนเมตร): เป็นช่วงรังสีที่อันตรายที่สุดต่อดวงตา เนื่องจากมีพลังงานสูง ทำให้เกิดการอักเสบของกระจกตาแบบเฉียบพลัน (Photokeratitis) คล้ายการถูกแดดเผาที่ผิวหนัง แต่เกิดขึ้นกับดวงตา นอกจากนี้ยังเป็นสาเหตุสำคัญของโรคต้อเนื้อ ต้อกระจก และความขุ่นมัวของเลนส์ตา
• UVC (100280 นาโนเมตร): โดยปกติรังสี UVC จะถูกดูดซับไว้เกือบทั้งหมดโดยชั้นบรรยากาศโอโซน จึงไม่ค่อยมีผลต่อดวงตาในชีวิตประจำวัน แต่หากมีการสัมผัสจากแหล่งกำเนิดเทียม เช่น หลอดฆ่าเชื้อ UV ก็สามารถทำลายกระจกตาได้เช่นกัน

การได้รับรังสี UV ต่อเนื่อง ไม่เพียงแต่ส่งผลต่อโครงสร้างภายในตา แต่ยังทำให้ผิวรอบดวงตาเกิดริ้วรอยก่อนวัย  อีกทั้งยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งผิวหนังบริเวณเปลือกตาอีกด้วย ดังนั้นความอันตรายข้างต้น จึงเป็นเหตุผลสำคัญ ว่าทำไมแว่นตากันแดดที่ดีต้องมาพร้อมคุณสมบัติที่ช่วยป้องกันรังสี UV ได้จริง

หมอตาแนะนำ วิธีเช็กแว่นตากันแดดแบบไหน ช่วยป้องกันรังสี UV

1. มองหาสัญลักษณ์ UV400 หรือ 100% UV Protection

ไม่ว่าจะเป็นแว่นตากันแดดทั่วไป หรือแว่นสายตากันแดด หากมีประสิทธิภาพในการป้องกันรังสี UV ควรมีสัญลักษณ์ UV400 หรือ 100% UV Protection กำกับอยู่เสมอ ซึ่งหมายความว่าสามารถป้องกันรังสีทั้ง UVA และ UVB ได้สูงสุดถึง 400 นาโนเมตร ครอบคลุมทุกช่วงคลื่นของรังสี UV

2. ตรวจสอบมาตรฐานสากล

แว่นตากันแดดที่ดี ควรได้รับการรับรองจากหน่วยงานตามมาตรฐานสากล เพื่อช่วยยืนยันว่าแว่นตา ได้ผ่านการทดสอบตามเกณฑ์ที่เชื่อถือได้ว่ามีประสิทธิภาพในการป้องกันรังสี UV ได้จริง เช่น

• มาตรฐาน CE (Conformité Européenne) ของยุโรป
• ANSI Z80.3 ของสหรัฐอเมริกา
• AS/NZS 1067 ของออสเตรเลีย

3. ใช้เครื่องทดสอบ UV

ร้านแว่นตาที่มีคุณภาพส่วนใหญ่ จะมีเครื่องวัดค่าการกันรังสี UV ของเลนส์ให้บริการ โดยเพียงวางเลนส์บนเครื่อง เครื่องจะอ่านค่าและแสดงผลว่ากัน รังสี UV ได้กี่เปอร์เซ็นต์ วิธีนี้ถือเป็นวิธีที่แม่นยำ และตรวจสอบได้อย่างชัดเจนที่สุด

4. ระวังเลนส์สีเข้มแต่ไม่กัน UV

หลายคนเข้าใจผิดว่าเลนส์สีเข้มสามารถกันรังสี UV ได้เสมอ แต่ในความจริงแล้วหากแว่นราคาถูกที่ไม่ได้เคลือบสารกัน UV แม้จะมีเลนส์เข้ม ก็ไม่สามารถป้องกันรังสีอันตรายได้ โดยเลนส์แนะนำมีหลายแบบ เช่น

• เลนส์โพลาไรซ์ ช่วยลดแสงสะท้อน ทำให้มองเห็นชัดเจนขึ้น
• เลนส์โฟโตโครมิก (เลนส์ปรับแสง) เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องสลับการใช้งานระหว่างในร่มและกลางแจ้ง
• เลนส์ที่มีการเคลือบป้องกันรอยขีดข่วนและสารสะท้อนแสง เพื่อความทนทาน และความสบายในการใช้งาน

5.  ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ

การเลือกซื้อแว่นตาจากร้านที่มีผู้เชี่ยวชาญด้านสายตาหรือร้านแว่นโดยจักษุแพทย์ คอยให้คำแนะนำ จะช่วยให้มั่นใจได้ว่าแว่นตาที่เลือกเหมาะสมกับสุขภาพตา และสามารถป้องกันรังสี UV ได้เป็นอย่างดี

6. เลนส์ราคาถูกมักอันตราย

หากเป็นสินค้าจากแบรนด์ดัง ที่มีราคาถูกกว่าท้องตลาดทั่วไป อาจปักธงไว้ก่อนว่าเป็น ของปลอม ซึ่งแว่นกันแดดราคาถูกส่วนใหญ่ มักไม่ผ่านมาตรฐานการผลิต และแม้เลนส์จะมีสีเข้มแต่มักไม่ได้เคลือบสารกัน UV จริง ซึ่งหากใช้งานไปนาน ๆ อาจเป็นเหตุผลที่ทำให้รูม่านตาขยาย ส่งผลให้รังสี UV เข้าสู่ดวงตาได้มากขึ้น ผลลัพธ์คือยิ่งทำร้ายดวงตามากกว่าการไม่ใส่แว่นกันแดดเลย 

ช่วงเวลาและสถานการณ์ที่ควรป้องกันรังสี UV  คำแนะนำจากหมอตา 

หลายคนอาจคิดว่ารังสี UV มีผลเฉพาะในวันที่แดดจัดหรืออยู่กลางแจ้งเท่านั้น แต่ความจริงแล้ว รังสี UV สามารถเป็นอันตรายต่อดวงตาได้ แม้ในวันที่มีเมฆมากหรือฟ้าครึ้ม เพราะรังสี UV สามารถทะลุผ่านเมฆและหมอกลงมาสู่พื้นดินได้มากถึง 80% ดังนั้นการปกป้องดวงตา จึงเป็นสิ่งที่ควรทำอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในช่วงเวลา และสถานการณ์ต่อไปนี้

• ช่วงเวลา 10.0016.00 น.
  เป็นเวลาที่รังสี UV เข้มข้นที่สุดในแต่ละวัน ดังนั้นการใช้ชีวิตกลางแจ้งในช่วงเวลานี้ เช่น ทำงานกลางแจ้ง ออกกำลังกาย หรือท่องเที่ยว ควรสวมแว่นกันแดดคุณภาพดีทุกครั้ง
  
• ขณะอยู่กลางน้ำหรือทะเล
  พื้นผิวน้ำสามารถสะท้อนรังสี UV ได้สูง ส่งผลให้ดวงตาได้รับรังสีเพิ่มขึ้นทั้งจากตรงที่มาจากท้องฟ้า  และจากแสงสะท้อนที่ผิวน้ำ จึงเป็นเหตุผลที่คุณควรให้ความสำคัญกับการสวมแว่นกันแดดที่มีการป้องกัน UV ทุกครั้ง
  
• บนที่สูง เช่น ภูเขา
  ยิ่งอยู่บนพื้นที่ที่สูงจากระดับน้ำทะเลมากเท่าไหร่ อากาศจะบางลงและมีการกรองรังสีน้อยลงมากเท่านั้น ส่งผลให้ความเข้มข้นของรังสี UV สูงกว่าพื้นที่ราบถึง 1012% ต่อทุก ๆ ระดับความสูง 1,000 เมตร ดังนั้นนักปีนเขาหรือผู้ที่ท่องเที่ยวบนที่สูง จึงควรสวมแว่นกันแดดเสมอ แม้จะอยู่พื้นที่ที่มีอากาศเย็นก็ตาม

อ้างอิง (References)

American Academy of Ophthalmology. (2020, July 28). How to Choose Sunglasses That Protect Your Eyes. https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/sunglasses-protection

World Health Organization. (2017). Ultraviolet radiation and the INTERSUN Programme. https://www.who.int/uv/

Mayo Clinic. (2021, June 30). Sun safety: Know the basics of UV protection. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/sun-safety/art-20045190

บทความโดย

หมออุ๊ย แพทย์หญิง วชิรา สนธิไชย

จักษุแพทย์เฉพาะทางด้านการแก้ไขปัญหาสายตาและเลนส์โปรเกรสซีฟ

สาขาของเรา

• DR.OUISE EYE CLINIC
  
• ที่ตั้ง ซอยพหลโยธิน 92 ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี 12130
  
• เปิดบริการทุกวัน 10.00-18.00 น.

• DR.OUISE EYE SPECIALIST
  
• ห้าง Fashion Island ชั้น 2 ห้องเลขที่ 2040B 
  
• เลขที่ 587,589,589/7-9 ถนนรามอินทรา แขวงคันนายาว เขตคันนายาว กทม 10230
  
• เปิดบริการทุกวัน 10.00-22.00 น.